Odcinek trasy via Carpatia Lublin – Białystok – Ełk zostanie wpisany do transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Oznacza to, że cała trasa będzie stanowiła odcinek szlaku prowadzącego z Helsinek aż na Cypr. Jest to efekt uzgodnienia przez Radę UE ds. transportu projektu rozporządzenia o unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Stanowi to potwierdzenie, że korytarze komunikacyjne północ-południe wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej stają się priorytetowymi inwestycjami z punktu widzenia interesów Unii Europejskiej. O szczegółach tego sukcesu poinformował 9 grudnia 2022 r. minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Podczas debaty w Brukseli, która odbyła się 5 grudnia 2022 r., ministrowie ds. transportu państw UE jednogłośnie poparli projekt czeskiej prezydencji dotyczący rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Byli zgodni co do tego, że zaproponowane wytyczne są kluczowym instrumentem unijnej polityki transportowej. Podkreślili, że polityka ta powinna promować zrównoważony i wydajniejszy transport osób i towarów, a równocześnie wzmacniać gospodarczą, społeczną i terytorialną spójność UE. Pomimo różnic m.in. co do priorytetów ministrowie potwierdzili, że zależy im na rozwoju spójnej, dobrze skomunikowanej, wysokojakościowej infrastruktury transportowej w całej UE.
Na wniosek Polski wprowadzono liczne zmiany w przebiegu sieci TEN-T w Polsce, obejmujące infrastrukturę drogową, kolejową, lotniczą oraz terminale intermodalne. Przede wszystkim utworzono nowy korytarz łączący Morze Bałtyckie z Morzem Czarnym i Egejskim, który został uzupełniony o odcinek Lublin – Białystok – Ełk. Ten trójmorski szlak w obecnym przebiegu biegnie z Tallinna/Helsinek aż do Limassol na Cyprze, a jego kluczowym elementem jest biegnący wzdłuż wschodniej granicy UE szlak Via Carpatia, którego główną osią w Polsce jest droga ekspresowa S19.
W ten sposób odzwierciedlone zostały aktualne założenia krajowej polityki transportowej, zakładające m.in. budowę trasy via Carpatia, realizację koncepcji budowy CPK czy włączenie do sieci nowych lotnisk (Lublin, Olsztyn).
Sieć TEN-T przyczyni się do osiągnięcia celów UE w zakresie zrównoważonej mobilności, odpowiedniego funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE. Sieć ma być rozwijana etapami. W propozycji Komisji ustanawia się konkretne terminy zakończenia prac nad siecią TEN-T: sieć bazowa powinna zostać ukończona do 2030 r., nowo dodana rozszerzona sieć bazowa – do 2040 r., a sieć kompleksowa – do 2050 r.
Źródło: Ministerstwo Infrastruktury
