Wyzwań liturgicznych nigdy nam nie zabraknie, ciągle pojawiają się nowe, ale mamy w Polsce dobrze przygotowanych liturgistów, którzy czuwają nad poprawnością liturgii – podkreślił bp Adam Bałabuch, podsumowując swoją posługę na stanowisku przewodniczącego Komisji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski. Pełnił ją przez dwie kolejne pięcioletnie kadencje.
Jak powiedział biskup pomocniczy świdnicki Adam Bałabuch, głównym zadaniem Komisji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP w ostatnich latach było realizowane już za kadencji jego poprzednika bp. Stefana Cichego tłumaczenie trzeciego wydania wzorcowego Missale Romanum (Mszału Rzymskiego) z 2002/2008 r. Komisja zajmowała się ponadto przygotowaniem nowego Lekcjonarza oraz instrukcjami i wskazaniami dotyczącymi kwestii liturgicznych. „Był to czas bardzo pracowity dla naszej Komisji. Został wydłużony czas spotkań do dwóch a nawet trzech dni cztery razy w roku. I tak był to czas niewystarczający na zadania do zrealizowania przez Komisjęˮ – powiedział bp Bałabuch.
Bp Bałabuch podkreślił, że dla Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wyzwaniem będzie zawsze przygotowywanie aktualnych edycji ksiąg liturgicznych a także tłumaczenie tekstów liturgicznych, zwłaszcza formularzy mszalnych. „Chodzi bowiem o to, by oddać wiernie myśl teologiczną zawartą w łacińskim tekście, a jednocześnie wyrazić ją w sposób poprawny i zrozumiały w języku polskimˮ – powiedział. „Tematy do prac Komisji przychodzą m.in. z Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w postaci nowych dokumentów, które trzeba przetłumaczyć i zaadaptować do polskich warunków (np. nowe wytyczne dotyczące posługi lektora i akolity). Pojawiają się też tematy zgłaszane przez różne gremia do Komisji, czy też po prostu życie przynosi nowe wyzwania, jak np. czas pandemii” – powiedział.
Wieloletni przewodniczący Komisji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zauważył, że w Polsce jest wielu „dobrych i kompetentnych liturgistów, którzy w sposób mądry i odpowiedzialny kształtują postawy liturgiczne polskiego duchowieństwaˮ. „Zagrożeniem pozostaje zawsze pokusa, by wprowadzać do liturgii własne pomysły, niezgodne z obowiązującymi normami liturgicznymi, np. wprowadzanie własnych wprowadzeń czy komentarzy tam, gdzie należy posłużyć się wiernie tekstem liturgicznymˮ – powiedział.
Podkreślił też, że jest wielu wiernych, którzy interesują się zagadnieniami liturgicznymi, a zwłaszcza obowiązującymi normami związanymi ze sprawowaniem Mszy św. i innych sakramentów czy też nabożeństw. „Świadczy o tym liczba pytań, które wpływają na adres mailowy naszej Komisjiˮ – dodał. Wskazał, jak ważne jest, aby zarówno księża jak i wierni traktowali rzeczy święte jak święte. „Chodzi o to, żeby stawać się świadkiem sprawowanego misterium. By ujawniała się żywa wiara i głęboka pobożnośćˮ – podkreślił. „Nie da się głębiej wejść w celebrowanie obrzędów liturgicznych, jeżeli nie jestem w jedności z Jezusem, którego misterium sprawuję. Zatem troska o duchowość, o moją komunię z Chrystusem, taką na co dzień, to jest właśnie też troska o poprawną, głęboką, z żywą wiarą sprawowaną liturgię. Zawsze sprawowanie sakramentów czy uczestniczenie w nich wypływa z mojej duchowości, z mojej wewnętrznej przyjaźni z Chrystusem, z zakorzenienia się w Chrystusie jako naszym Panu i Zbawicielu. Nasze życie duchowe wydaje się tutaj decydujące – wtedy zawsze to, co czynię w ramach liturgii, będę traktował w sposób święty, będę miał zawsze świadomość tego, kogo reprezentuję. To jest ogromnie ważne, żeby z biegiem lat, kiedy tę liturgię sprawujemy, do niej się nie przyzwyczajać, ale ciągle przeżywać na nowo i coraz głębiej. To jest klucz do głębokiego sprawowania i uczestniczenia w liturgii” – powiedział.
Za największe wyzwanie Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w najbliższym czasie bp Bałabuch uznał dokończenie tłumaczenia i przygotowanie do druku nowego wydania Mszału rzymskiego. „Jest też wiele innych rozpoczętych prac, które wymagają kontynuacji, jak np. Instrukcja KEP w sprawie posługi lektora i akolity. Wyzwaniem będą również prace nad nowym wydaniem Liturgii godzin” – dodał. Swemu następcy życzył: błogosławieństwa Bożego i światła Ducha Świętego, kompetentnego grona członków i konsultorów Komisji oraz wytrwałości i zdrowia. „Ja dziękuję Panu Bogu, że z takim właśnie kompetentnym zespołem mogłem pracować. Wyrażam moją ogromną wdzięczność wszystkim członkom i konsultorom Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, z którymi miałem możność współpracować. Poświęcili wiele serca i czasu Kościołowi w Polsce” – podkreślił.
W związku z zakończeniem przez bp. Adama Bałabucha drugiej kadencji na stanowisku przewodniczącego Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 389. Zebranie Plenarne KEP podczas obrad, które miały miejsce 11 i 12 czerwca 2021 r. w Kalwarii Zebrzydowskiej, wybrało jego następcę. Został nim bp Piotr Greger, biskup pomocniczy diecezji bielsko-żywieckiej, dotychczasowy członek Komisji.
***
Zadaniem Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów jest wspomaganie Konferencji Episkopatu Polski w odpowiedzialności za liturgię i duszpasterstwo liturgiczne zgodnie z zarządzeniami wydawanymi przez Stolicę Apostolską. Komisja m.in. opracowuje przekłady na język polski łacińskich tekstów liturgicznych, dokonuje korekty wydanych już ksiąg liturgicznych pod względem ich poprawności językowej, układu treści, doboru czytań biblijnych i opracowuje projekty dekretów i instrukcji odnoszących się do celebracji liturgii Mszy św. czy sakramentów. Utrzymuje też kontakty z Diecezjalnymi Komisjami Liturgicznymi, Ośrodkami Apostolstwa Liturgicznego oraz referentami liturgicznymi polskich prowincji instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego oraz udziela wyjaśnień dotyczących liturgii i form pobożności ludowej. W ramach Komisji działają dwie Podkomisje – ds. Muzyki Kościelnej i ds. Służby Liturgicznej oraz Zespół ds. Materii Eucharystii. Komisja cztery razy w roku wydaje biuletyn Anamnezis. Prezentuje on wszystkie aktualne sprawy oraz wydawane przez Stolicę Apostolską i Konferencję Episkopatu Polski dokumenty dotyczące liturgii.
