[GALERIA] „Tu Muranów” – nowa wystawa w Muzeum POLIN

Wystawa „Tu Muranów” opowiada historię warszawskiej dzielnicy przez pryzmat doświadczeń jej mieszkańców, żyjących tutaj w czterech okresach: do roku 1939, w czasie II wojny światowej, w czasach budowy nowej dzielnicy i współcześnie. Otwarcie w piątek, w Muzeum POLIN.

26 czerwca o godz. 12 –tej Muzeum POLIN zostanie ponownie otwarte dla zwiedzających z nową wystawą czasową „Tu Muranów”. Wystawa stała „1000 lat historii Żydów polskich” pozostaje nieczynna – poinformowała PAP Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa Muzeum Historii Żydów Polskich.

„Tu Muranów” to opowieść o dawnej Dzielnicy Północnej, przedwojennym centrum żydowskiego życia, w czasach, gdy Warszawa była domem największej w Europie Diaspory. Tę dzielnicę w czasie wojny Niemcy zamienili w największe getto okupowanej Europy, a później zrównali z ziemią. „Na wystawie +Tu Muranów+ przyglądamy się trzynastu wybranym lokalizacjom w tej dzielnicy” – mówi Kamila Radecka-Mikulicz, kuratorka ekspozycji.”Niektóre z nich wciąż funkcjonują w niemal niezmienionej formie, są to m.in. kościół św. Augustyna przy ul. Nowolipki, Szpital św. Zofii czy Ogród Krasińskich. Ale pokazujemy również los miejsc, po których nie ma już śladu, takich jak przedwojenny plac Muranowski czy dawne, ruchliwe skrzyżowanie ulic Nalewki, Gęsiej i Franciszkańskiej”.

Jak objaśnia kuratorka, widzowie zobaczą na wystawie przedmioty codziennego użytku, zdjęcia, pocztówki, artykuły prasowe czy nagrania filmowe ilustrujące dzieje poszczególnych miejsc w wymienionych okresach. Będą mogli przejść się instalacją przywołującą ducha Nalewek, zajrzeć do Ogrodu Krasińskich, by dowiedzieć się, jakie rośliny rosły tu przed wojną i jak śpiewają współczesne ptaki. „O każdym z tych miejsc opowiadamy w formie przypominającej niezmienione od XIX wieku słupy ogłoszeniowe, dzięki którym możemy zaglądać w głąb historii miasta, nakręcając lub odkręcając zegar historii” – dodaje Kamila Radecka-Mikulicz.

Prof. Jacek Leociak, historyk i współkurator wystawy mówi o sobie: „Muranów mam we krwi, pod skórą, pod powiekami. Moje życie rozpoczęło się na Muranowie, Nowolipie 16. I rozgrywało się w przestrzeni, którą wyznaczały takie miejsca muranowskiej topografii jak Anielewicza 33, Esperanto 5, szkoła podstawowa nr 234 im. Juliana Tuwima, Liceum 45 im Romualda Traugutta na Smoczej 6. To jest moje miejsce. (…) Każdy ma takie swoje miejsce (…), zadomowione, niepowtarzalne. I o tym jest ta wystawa, o własnym domostwie, o lokalności, która jest zawsze uniwersalna”.

Muranów to przede wszystkim jego mieszkańcy – dawni i obecni, ich wspomnienia, codzienne sprawy i plany na przyszłość. Dlatego – jak zaznaczają organizatorzy wydarzenia – wystawie towarzyszyć będzie społeczna instalacja muranowska. Stworzą ją przyniesione przez mieszkańców i mieszkanki osiedla pamiątki rodzinne, dokumenty, fotografie, przedmioty – to one i związane z nimi historie staną się treścią prezentowaną w ramach instalacji w holu głównym muzeum. Każda osoba, której losy połączyły się na pewnym etapie z Muranowem, może zostać współtwórcą tej instalacji – wystarczy, że na początek przyśle zdjęcie pamiątkowego przedmiotu z krótkim opisem.

Nabór zgłoszeń trwa do 5 lipca pod adresem: muranow@polin.pl W ramach ekspozycji swój projekt zrealizują: artysta Artur Żmijewski i badaczka Zagłady Zofia Waślicka-Żmijewska. Tym samym po raz pierwszy wystawę czasową będzie można oglądać nie tylko w budynku muzeum, ale i wokół niego (od II połowy lipca). Z okazji wystawy został wydany katalog, zbiór 21 esejów autorstwa historyków, artystów i varsavianistów. Więcej o książce można będzie usłyszeć na spotkaniu odbywającym się w cyklu Czytelni POLIN (wtorek 30.06, emisja na profilu Facebookowym Muzeum POLIN o godz. 19.30), gdy z autorami wybranych esejów: Kamilą Radecką-Mikulicz, Sylwią Chutnik, Michałem Bilewiczem i Jerzym S. Majewskim porozmawia Michał Nogaś.

Ekspozycji „Tu Muranów” towarzyszy program wydarzeń zarówno z udziałem publiczności, jak i online. Będą to m.in. warsztaty, spacery, koncerty, dyskusje i wykłady, a także akcje społeczne. O wystawie opowiadać będą jej twórcy, a także autorzy książek o Muranowie oraz osoby związane z tą częścią Warszawy. Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum POLIN.

Inauguracja wystawy – jak zaznacza Marta Dziewulska – odbywa się w kolejną rocznicę wmurowania aktu erekcyjnego na warszawskim Muranowie pod budowę Muzeum Historii Żydów Polskich; nastąpiło to 26 czerwca 2007 roku. W uroczystości uczestniczył prezydent Polski Lech Kaczyński. Obecni byli także Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent Warszawy oraz Meir Lau, naczelny rabin Tel Awiwu. W akcie erekcyjnym zapisano m.in.: „U zbiegu dawnych ulic Gęsiej i Zamenhofa wmurowujemy w fundamenty +Nieistniejącego Miasta+, niegdyś dzielnicy żydowskiej Warszawy, zniszczonej przez hitlerowskich okupantów Polski, Akt Erekcyjny pod budowę Muzeum Historii Żydów Polskich”.

Wystawa „Tu Muranów” będzie czynna do 22 marca 2021 r. (PAP)