Paciorki wykonane przypuszczalnie ponad 3,5 tys. lat temu w Egipcie odkryto w Kosyniu na Warmii. Według archeologów badających cmentarzysko z początków epoki brązu ozdoby trafiły na te tereny za sprawą wymiany handlowej na tzw. bursztynowym szlaku.
Odkrycie rzuca więcej światła na II tysiąclecie p.n.e., które jest dziś najsłabiej rozpoznanym okresem w pradziejach regionu. Opowiedział o nim archeolog z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie dr Jarosław Sobieraj, kierujący programem badań nad początkami epoki brązu w północno-wschodniej Polsce.
W Kosyniu koło Dobrego Miasta archeolodzy natrafili na pozostałości bogato wyposażonych grobowców miejscowych elit, zawierające m.in. złote ozdoby i wykonaną z brązu biżuterię, a także broń o tzw. charakterze insygnialnym, czyli podkreślającym wysoką pozycję właściciela. Odnaleziono tam przedmioty pochodzące m.in. z Kotliny Karpackiej, Wysp Brytyjskich, terenu dzisiejszych Niemiec i krajów naddunajskich.
Za jedno z najbardziej zagadkowych znalezisk archeolodzy uznali 12 niewielkich paciorków z tworzywa przypominającego szkło, które odnaleziono w pochówku datowanym metodą radiowęglową na ok. 1550 rok p.n.e. „Podobnie wykonywane ozdoby z tego czasu, różniące się jednak znacznie budową i składem, odnaleziono jedynie na dwóch stanowiskach archeologicznych z terenu Śląska i Wielkopolski” – powiedział dr Sobieraj.
W ocenie naukowców, znane dotąd paciorki fajansowe różnią się od egzemplarzy znalezionych na Warmii przede wszystkim niewielką ilością szkła, łączącego ziarna kwarcu. Również ich struktura świadczy, że wykonywano je w zupełnie inny sposób, a więc w położonych gdzie indziej warsztatach.
Zdaniem dr. Tomasza Purowskiego, specjalisty w zakresie prahistorii szkła z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, na podstawie składu chemicznego można przyjąć, że paciorki wykonano na obszarach wschodnio-śródziemnomorskich, przypuszczalnie w Egipcie.
Pojawienie się tych zabytków na terenie Pojezierza Olsztyńskiego naukowcy wiążą z dalekosiężną siecią wymiany prestiżowych dóbr ówczesnej Europy, określanej jako szlak bursztynowy.
Badania zabytkowych znalezisk prowadzono w ramach projektu p.n. „Początki epoki brązu na Warmii i Mazurach w świetle analiz specjalistycznych”, który został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Gminę Dobre Miasto i Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
(PAP)
