Dekret o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy wszedł w życie 21 listopada 1945 r., nazwany został dekretem Bieruta. Grunty znajdujące się w granicach przedwojennej Warszawy przeszły na własność gminy m.st. Warszawy. Celem dekretu miało być ułatwienie odbudowy zrujnowanej stolicy. Szacuje się, że przejętych zostało od ok. 20 do 40 tys. nieruchomości.
W związku z powyższym, spadkobiercy właścicieli nieruchomości leżących w 1945 na terenie Warszawy mają zatem możliwość dochodzenia odszkodowania za przejęte nieruchomości. Jak się o nie ubiegać?
Są dwie drogi ubiegania się o odszkodowanie:
- odszkodowanie w trybie administracyjnym ustalane na podstawie art. 215 Ustawy o gospodarce nieruchomościami,
- odszkodowanie w trybie cywilnoprawnym za bezprawną decyzję odmawiającą wnioskowi dekretowemu z art. 417 (1) § 2 kodeksu cywilnego.
O odszkodowanie z art. 215 UGN można wystąpić niezależnie od tego, czy były właściciel złożył wniosek o przyznanie prawa wieczystej dzierżawy gruntu. Najpierw należy jednak zorientować się, jakie roszczenia przysługują spadkobiercom – o pomoc w ustaleniu ważnych dla postępowania informacji, w dotarciu do odpowiednich akt nieruchomości, warto zwrócić się do kancelarii zajmującej się sprawami dekretowymi.
Dekret Bieruta: odszkodowanie za grunty rolne w Warszawie
O odszkodowanie za gospodarstwo rolne można ubiegać się, jeśli prowadzący gospodarstwo byli właściciele lub ich następcy prawni, użytkowali je do dnia 5 kwietnia 1958 r. Przydatne będą dokumenty potwierdzające np. uiszczanie podatku rolnego oraz dotyczące np. zabudowy działki.
Dekret Bieruta: odszkodowanie za dom jednorodzinny
Jeśli chodzi budynki znajdujące się na terenie objętym dekretem Bieruta, to zgodnie z art. 215 ust. 2 UGN, o odszkodowanie można ubiegać się jeśli spełnione są dwie przesłanki:
- budynek miał charakter jednorodzinny,
- budynek przeszedł na własność Państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r.
(warto sprawdzić, czy ówczesny właściciel złożył w terminie tzw. wniosek dekretowy o przyznanie mu własności czasowej gruntu)
Odszkodowanie za grunty budowlane
O odszkodowanie z art. 215 ust. 2 UGN za działkę dekretową warszawską o charakterze budowlanym można ubiegać się, jeśli spełnione są dwie przesłanki:
- działka mogła być przeznaczona w 1945 pod budownictwo jednorodzinne,
- właściciele lub ich następcy prawni utracili faktyczną możliwość władania działką po 5 kwietnia 1958 r.
To, czy działka była przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną, można sprawdzić w Planie Zabudowy Warszawy z 1931 r.
Dekret Bieruta – przedawnienie
Przedawnienie w przypadku roszczenia o odszkodowanie z tytułu dekretu Bieruta jest możliwe w postępowaniu cywilnym (art. 417 (1) § 2 kodeksu cywilnego). Termin przedawnienia liczony jest od momentu uchylenia decyzji dekretowej i trwa 3 lata.
Dowiedz się więcej na ten temat: Dekret Bieruta – jak uzyskać odszkodowanie za przejęte nieruchomości>>