W czwartek odbyła się konferencja prasowa w sprawie najnowszego ogólnopolskiego badania dotyczącego m.in. dostępu do leczenia w Polsce – dostępności świadczeń lekarzy POZ, teleporad, a także opieki ambulatoryjnej. Wynika z niego, że 74 proc. badanych od początku pandemii skorzystało z teleporady.
Ogólnopolskie badanie opinii zespołu ekspertów Continue Curatio i fundacji MY Pacjenci zostało przeprowadzone w lipcu 2021r. za pośrednictwem metod badawczych CATI oraz CAWI – z wykorzystaniem panelu badawczego Badanie Opinii – na grupie 1000 respondentów w wieku od 18 lat. Badanie było reprezentatywne ze względu na płeć, wiek i województwo.
Respondenci zostali zapytani o zmiany w funkcjonowaniu ochrony zdrowia po trzeciej fali pandemii w ramach uregulowań wynikających z Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.
Wyniki badania wykazują, że więcej niż 40 proc. ogółu ankietowanych uznało, że przepisy dotyczące teleporad są respektowane przez podmioty medyczne, jednak prawie 25 proc. badanych było odmiennego zdania. Jednoznacznej opinii na ten temat nie miało ok. 32 proc. ankietowanych.
Specjalista zdrowia publicznego prof. Bolesław Samoliński na konferencji zwrócił uwagę na sytuacje, w których prośby o bezpośrednią wizytę u lekarza zostały odrzucone i w zamian zaoferowano pacjentom możliwość odbycia konsultacji telefonicznej z lekarzem. W takiej sytuacji znalazło się 3 na 10 badanych (31 proc.). Prawie połowa z tych przypadków to odmowa odbycia konsultacji bezpośredniej w związku z uznaniem ich sytuacji zdrowotnej przez osobę rejestrującą jako niewymagającej bezpośredniej konsultacji.
„Należy zastanowić się, jak śledzić tego typu sytuacje w przyszłości, aby zapobiegać nieuzasadnionym teleporadom w miejsce koniecznych wizyt w gabinecie lekarskim. Należy także wskazać pacjentom sposób na weryfikację decyzji rejestracji odmawiającej porady kontaktowej i proponowanie w jej miejsce teleporady” – skomentował prof. Bolesław Samoliński.
Ponad 80 proc. badanych przyznało, że w czasie teleporady mieli oni możliwość szczegółowego przekazania informacji o swoim zdrowiu i objawach, które ich niepokoją. Więcej niż 34 proc. respondentów wskazało, że w czasie teleporady lekarz sam zaproponował odbycie wizyty bezpośredniej w celu przeprowadzenia badani
Magdalena Kołodziej z Fundacji MY Pacjenci oceniła, że „jest to pozytywny trend, wskazujący, że zarówno lekarze, jak i pacjenci uczą się, doskonalą się w wykorzystaniu teleporady, natomiast nie może to oznaczać braku możliwości wyboru przez pacjenta formy wizyty, szczególnie, że respondenci wyraźnie wskazali sytuacje, w których wizyta tradycyjna jest oczekiwana”.
Badania wykazują również, że z bezpośrednich konsultacji lekarskich lekarza POZ od początku pandemii skorzystało ponad 37 proc. badanych. Z kolei z konsultacji z lekarzem specjalistą (poza POZ) skorzystała niemal połowa ankietowanych (47,9 proc.).
Od początku pandemii z badań diagnostycznych zleconych przez lekarza AOS skorzystało 56,3 proc. ankietowanych.
6 na 10 badanych przyznało, że od początku pandemii oni lub ktoś z ich bliskich uzyskali skierowanie na okresowe badania profilaktyczne lub kontrolne. W tym gronie więcej niż 85 proc. respondentów potwierdziło, że okresowe badania kontrolne lub profilaktyczne udało im się wykonać w terminie. Ponad 35 proc. badanych przyznała, że od początku pandemii mieli (lub ktoś z ich bliskich, znajomych miał) odwołany lub przesunięty planowany zabieg medyczny bądź operację.
Maj był miesiącem najczęściej wskazywanym przez respondentów jako miesiąc, w którym odczuli poprawę w dostępie do systemu, niemniej kluczowe jest to, że poprawę obserwuje zdecydowana mniejszość respondentów – zaznaczono w informacji prasowej Niezależnego Zespołu Ekspertów Continue Curatio i fundacji MY Pacjenci. Ponad 77 proc. badanych nie zanotowała poprawy w dostępie do podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). 83,3 proc. nie zaobserwowało poprawy w dostępie do konsultacji lekarzy specjalistów (AOS), a 84,2 proc. nie zanotowało poprawy w dostępie do diagnostyki i badań.
„To są kluczowe dane, alarmujące, w konfrontacji ze spadkowym trendem zachorowań na COVID-19 wskazują na bardzo trudną sytuację systemu opieki zdrowotnej w Polsce (mimo osłabienia presji COVID-19 respondenci w większości nie odczuli poprawy w dostępie do lekarzy i diagnostyki, zwraca uwagę bardzo wysoki poziom odpowiedzi negatywnych dla POZ oraz dla specjalistów (brak rezerw w systemie opieki)” – skomentowała wyniki badań pulmonolog prof. Joanna Chorostowska.
Badania wykazują, że 2,2 mln Polaków uważa, że ich stan zdrowia uległ pogorszeniu z powodu braku dostępu do opieki specjalistycznej, zabiegu i/lub badań medycznych. Ponad 68 proc. ankietowanych uważa, że ich stan zdrowia nie pogorszył się od początku pandemii ze względu na brak dostępu do opieki specjalistycznej, zabiegu czy badań medycznych, a 23,7 proc. respondentów nie potrafiła udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Onkolog prof. Jacek Jassem podsumował, że „raport potwierdza, że pandemia w dużym stopniu zakłóciła funkcjonowanie całego systemu ochrony zdrowia w Polsce. Znalazło to odzwierciedlenie w znacznie wyższej ogólnej umieralności Polaków w 2020 r., tylko częściowo spowodowanej bezpośrednio zgonami z powodu COVID-19”. (PAP)
Autorka: Katarzyna Herbut
