Z inicjatywy FleishmanHillard Polska ukazał się poradnik Jak mówić i pisać o grupach mniejszościowych: kobietach, osobach LGBT, osobach pochodzących z Afryki, Żydach oraz migrantach i migrantkach. Patronat nad publikacją objęli Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rada Języka Polskiego.
Według „Poradnika: jak mówić i pisać o grupach mniejszościowych”: „homoseksualista”, „homoseksualizm”, „mniejszości seksualne”, „Murzyn”, „fala uchodźców” albo „migranci ekonomiczni” – to słowa i zwroty, których lepiej nie używać, bo są krzywdzące albo nasuwają złe, pejoratywne skojarzenia.
Według FleishmanHillard Polska język dzisiejszej debaty publicznej często daleki jest od inkluzywności. Zwykle nie jest to kwestią złej woli, ale zakorzenionych w kulturze i powielanych w języku archaicznych wyobrażeń, krzywdzących stereotypizacji lub zwykłej niewiedzy.
Poradnik autorzy szczególnie polecają dziennikarzom, osobom wypowiadającym się publicznie i pełniącym rolę medialnych ekspertów, ale również osobom zawodowo zajmującym się komunikacją, także tą wewnętrzną, kształtującym kulturę i relacje w miejscach pracy.
– Nie jest to tekst stworzony przez radę. Być może nie każdy jej członek podpisałby się pod każdym zdaniem. Jednak nadanie patronatu merytorycznego jakiemuś przedsięwzięciu oznacza, że uważamy je za ważne – mówi przewodnicząca Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska.
Poradnik powstał we współpracy merytorycznej z prof. Ewą Kołodziejek, członkinią prezydium RJP.
Poszczególne rozdziały zostały przygotowane przez organizacje pozarządowe: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, Fundacji Dziewuchy Dziewuchom, Fundacji Ocalenie, Fundacji Afryka Inaczej, Żydowskie Stowarzyszenie Czulent oraz Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie.
Poradnik odradza używanie słowa „homoseksualista”, i podpowiada, że należy używać zwrotu „osoba homoseksualna”. Z poradnika wynika też, że termin „mniejszości seksualne” jest „niepoprawny z uwagi na to, że kładzie nacisk wyłącznie na seksualność, pomijając inne cechy składające się na tożsamość grupową osób LGBT”.
„Miejmy na uwadze, język jest narzędziem włączania konkretnych grup, ale także swoistego zapraszania kobiet na stanowiska ministr, prezydentek i premierek” – wynika z publikacji z rodziału poświęconego kobietom.
Natomiast w rozdziale poświęconemu migrantom dowiemy się, że „używanie terminu migrant ekonomiczny/migrantka ekonomiczna może nasuwać krzywdzące skojarzenia z lenistwem czy wykorzystywaniem systemu pomocy społecznej” oraz że „takie sformułowania, jak „zalew imigrantów”, „fala uchodźców”, a także używanie w tym kontekście takich słów, jak „najazd”, „inwazja”, „achodźcy”, jest przejawem dehumanizacji osób migrujących”.
Poradnik odradza też słowo „Murzyn”, które, wegług autorów, jest „obraźliwe, niesie ze sobą negatywne stereotypy, odziera z indywidualności”.
Przyponijmy, że stanowisko dr hab. Marka Łazińskiego z Rady Języka Polskiego dotyczące użycia rzeczownika Murzyn zostało oficjalnie zaakceptowane przez Radę Języka Polskiego. Rada przyjęła opinię jednogłośnie i odradza używanie słowa Murzyn, gdyż jest ono obarczone nie tylko złymi skojarzeniami, ale jest archaiczne.
„Dziś słowo »Murzyn« jest nie tylko obarczone złymi skojarzeniami, jest już archaiczne” – to fragment opinii, którą oficjalnie przyjęła Rada Języka Polskiego. Składa się ona z niemal 40 specjalistów, którzy na mocy ustawy o języku polskim zajmują się m.in. rozstrzyganiem wątpliwości językowych co do słownictwa, gramatyki i ortografii.
Tomasz Rzymkowski, poseł PiS i wiceminister edukacji, mówi „Rzeczpospolitej”, że Rada Języka Polskiego wychodzi z swojej roli. – Powinna czuwać nad tym, by język służył komunikacji, a nie był kształtowany w myśl poprawności politycznej. Do tego drugiego dąży Lewica, jednak RJP nie powinna w tym uczestniczyć – mówi.
Nie zgadza się z tym Wanda Nowicka, posłanka Lewicy i była wicemarszałek Sejmu. – Język jest żywy, a niektóre wyrażenia, które w przeszłości były normą kulturową, nabrały pejoratywnego znaczenia. To dobrze, że Rada Języka Polskiego nas na to uczula, bo zakładam, że większość społeczeństwa nie chce obrażać innych – komentuje.
Z treścią poradnika można się zapoznać tutaj. (Rzeczpospolita, Nasza Polska, Etyka Języka)
One comment
Hofer
9 marca, 2021 at 10:04 pm
Podczas jazdy rowerem czarny pedał z lewej strony mocno skrzypiał, gdyż był nienaoliwiony.