Czy „Jaś” jest (składniowo) ważniejszy niż „Małgosia”?

Magdalena Targańska25 lipca, 20233 min

Które słowo jest ważniejsze w strukturach typu „Jaś i Małgosia”? Czy wymieniony jako pierwszy „Jaś” jest ważniejszy niż „Małgosia”? Wśród lingwistów od dekad trwa dyskusja wokół tego tematu. Analiza statystyczna – na razie dla języka angielskiego – dostarcza argumentu, że w tego typu strukturach wszystkie frazy są tak samo ważne.

„W większości konstrukcji językowych jedno ze słów jest najważniejsze i w dużej mierze determinuje składniowe i semantyczne cechy całej konstrukcji; na przykład w konstrukcji 'chatka z piernika’ najważniejszym słowem jest rzeczownik 'chatka’. Co jest takim najważniejszym słowem w konstrukcji 'Jaś i Małgosia’?” – przedstawia problem prof. Adam Przepiórkowski z Instytutu Podstaw Informatyki PAN i z UW.

Tłumaczy, że „Jaś i Małgosia” to przykład tzw. koordynacji, czyli struktury współrzędnej. W języku polskim samo określenie struktury jako “współrzędnej” może sugerować, że wszystkie człony są tam jednakowo ważne. Ale w środowisku lingwistów wcale nie było zgody ani solidnych dowodów na to, czy rzeczywiście kolejność wymienianych fraz nie ma znaczenia. Od kilku dekad ścierają się tam bowiem teorie „asymetryczne”, mówiące, że najważniejszy jest pierwszy składnik, czyli w tym wypadku „Jaś”, z teoriami „symetrycznymi”, które uznają składniową równość obu lub większej liczby składników, czyli tutaj równość „Jasia” i „Małgosi”.

Teraz prof. Adam Przepiórkowski oraz student kognitywistyki UW Michał Woźniak przedstawili nowy argument za teoriami symetrycznymi.

Źródło informacji: Nauka w Polsce

Udostępnij:

Magdalena Targańska

Leave a Reply

Koszyk