Prezydent RP Andrzej Duda w gazecie „Polska Metropolia Warszawska” z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką Warszawa, 24 marca 2023 roku:
Dwudziestego czwartego marca 1944 roku, nad ranem, we wsi Markowa niedaleko Łańcuta niemieccy żandarmi zamordowali małżonków Józefa i Wiktorię Ulmów wraz z siedmiorgiem dzieci oraz ukrywanych przez nich Żydów: Gołdę Grünfeld, Leę Didner z córką oraz Saula Goldmana i jego czterech synów. Sprawcy dokonali tej zbrodni w sposób nieludzko okrutny. Zginęli ludzie, których jedyną „winą” było to, że byli Żydami. Zginęli także Polacy – ich gospodarze i opiekunowie, zwykli, niezamożni rolnicy, którzy wobec swoich żydowskich współobywateli wypełnili chrześcijański nakaz pomocy bliźniemu w potrzebie.
Za tym szlachetnym nakazem serca podążyły tysiące Polaków. Wielu przypłaciło to życiem własnym, a nierzadko również swoich bliskich. Za wyświadczenie miłosierdzia płacili torturami, zesłaniem do obozu koncentracyjnego, dotkliwym pobiciem, utratą dorobku życia. Inni byli zmuszeni do niewolniczej pracy lub ukrywania się. Ponad siedem tysięcy naszych rodaków, w tym Józefa i Wiktorię Ulmów, uhonorowano tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Cierpienia tych cichych, czasem zapomnianych bohaterów domagają się godnego, trwałego upamiętnienia – a zbrodnie hitlerowców jednoznacznego moralnego potępienia oraz, w ślad za nim, sprawiedliwego zadośćuczynienia.
Pomoc, której Polacy udzielili Żydom prześladowanym przez niemieckich sprawców Holokaustu, jest ważnym elementem naszej pamięci historycznej. Nie waham się stwierdzić, że jako heroiczny przykład solidarności i służby na rzecz wolności współtworzy dzisiaj polską tożsamość narodową.
Przekonanie to legło u podstaw uchwalonej pięć lat temu, na mój wniosek, ustawy, ustanawiającej 24 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Dzisiaj obchodzimy go w całym kraju już po raz szósty.
Wyczekujemy również zapowiedzianego wyniesienia rodziny Ulmów na ołtarze. Cieszę się z zainaugurowania prac Komitetu Obchodów Towarzyszących Beatyfikacji Rodziny Ulmów. Jego zadaniem będzie organizacja wydarzeń, które przyczynią się do utrwalenia pamięci zarówno o męczennikach z Markowej, jak i o innych Polakach, którzy ratowali Żydów podczas II wojny światowej. Z całego serca dziękuję ludziom i instytucjom zaangażowanym w tę inicjatywę oraz wszystkim, którzy przez minione dziesięciolecia zabiegali o poszerzenie, udokumentowanie i popularyzację wiedzy o tym rozdziale dziejów Polski.
Ufam, że coroczne obchody przypadającego dzisiaj święta państwowego, które jednoczy nas wokół niezwykle tragicznego wątku naszej historii, będą zawsze przepełniać nas, Polaków, wdzięcznością, wzruszeniem i głęboką czcią.
Nigdy nie zapomnimy o bohaterstwie i poświęceniu Rodziny Ulmów!
Źródło: prezydent.gov.pl
