Tatry: ratownicy i przewodnicy tatrzańscy pamiętają o zmarłych w górach

„Przed dniem Wszystkich Świętych, co roku spotykamy się pod Osterwą, gdzie wraz z ludźmi gór, wspominamy tych, którzy odeszli na +Wieczną Grań+. Modlitwie i wspominkom towarzyszy akompaniament instrumentów pasterskich, a przy pamiątkowych tablicach umieszczane są gałązki kosodrzewiny. To moment zadumy i pamięci, a także przypomnienia, że góry choć piękne, bywają też niebezpieczne” – powiedział PAP przewodnik tatrzański Tomasz Zając.

Tatrzański Cmentarz Symboliczny znajduje się pod skalnym masywem Osterwy na wysokości 1523 m n.p.m. Aby dojść do tego miejsca, trzeba przemierzyć szlak z okolic Szczyrbskiego Jeziora przez Dolinę Mięguszowiecką. W okolicy Popradzkiego Jeziora, u wylotu Doliny Złomisk pośród świerków, limb i kosodrzewiny znajduje się wyjątkowe miejsce upamiętnienia ludzi gór. Są na nim umieszczane pamiątkowe tabliczki, przynoszone przez rodziny tragicznie zmarłych w Tatrach.

Pod Osterwą upamiętnionych jest wielu wybitnych Polaków – pionierów taternictwa czy tragicznie zmarłych ratowników górskich, alpinistów i przewodników. Jest tu tablica upamiętniające Mieczysława Karłowicza – wybitnego kompozytora i taternika, który zginął przysypany lawiną śnieżna pod Małym Kościelcem w 1909 r. Kolejna upamiętnia wybitnego, zakopiańskiego przewodnika i pionierskiego zdobywcę tatrzańskich szczytów – Klemensa Bachledę zwanego „królem przewodników tatrzańskich”, który zginął w 1910 r. na Małym Jaworowym Szczycie podczas wyprawy ratowniczej.

Są tu także tablice tragicznie zmarłych ratowników TOPR, którzy zginęli podczas akcji: Bogusława Arendarczyka, Janusza Rybickiego, Bartłomieja Olszańskiego i Marka Łabunowicza. Kolejne tablice są poświęcone wybitnym alpinistom, którzy zginęli w górach świata: Wawrzyńcowi Żuławskiemu, Jerzemu Kukuczce, Piotrowi Morawskiemu, Władysławowi Cywińskiemu, Maciejowi Berbece czy Tomaszowi Kowalskiemu.

Symboliczny cmentarz zdobią charakterystyczne kolorowe i misternie rzeźbione w motywy regionalne drewniane krzyże. Ich twórcami są ludowi artyści ze słowackiej wsie Detva. Obok słowackich i polskich nazwisk pod Osterwą upamiętnieni są także taternicy węgierscy, czescy i niemieccy.

Cmentarz Symboliczny powstał z inicjatywy czeskiego malarza, taternika i narciarza Otakara Sztafla w 1940 r. W centralnej jego części znajduje się murowana kapliczka, w której pierwotnie znajdował się obraz Sztafla, zatytułowany „Ofiarom gór”, jednak dzieło nie przetrwało do naszych czasów.

Kolejnym miejscem, gdzie upamiętnia się zmarłych w górach oraz ludzi, którzy byli związani z Tatrami, jest mur przy Sanktuarium Maryjnym na Wiktorówkach w sąsiedztwie Rusinowej Polany. W Tatrach Zachodnich, a dokładnie w Dolinie Żarskiej po słowackiej stronie, znajduje się Symboliczny Cmentarz Ofiar Tatr Zachodnich. (PAP)

autor: Szymon Bafia