Uchwalona przez Sejm 7 lipca nowelizacja ustaw o obronie ojczyzny oraz o finansach publicznych przewiduje dodanie nowych źródeł finansowania Funduszu Wsparcia sił Zbrojnych – poza obligacjami BGK będą to mogły być także kredyty i pożyczki, również zagraniczne. Przepisy odnoszą się także do zaliczek udzielanych przez MON w związku z zamówieniami obronnymi i do środków ze źródeł zagranicznych innych niż fundusze unijne.
Senat zaproponował do nowelizacji sześć poprawek, Sejm w piątkowym głosowaniu przyjął trzy z nich. Przyjęta została m.in. poprawka zakładając, że w przypadku niedoboru na rachunku Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych środków niezbędnych do terminowej obsługi niektórych zdań wymienionych w ustawie o obronie ojczyzny, finansowanie realizacji tych zadań może się odbywać po uzgodnieniu z ministrem finansów, ze środków Banku Gospodarstwa Krajowego.
Posłowie przyjęli też poprawki, które mają na celu zapewnić spójność i jednolitość przepisów w sposobie odnoszenia się do kwestii kredytów, pożyczek i obligacji.
Odrzucone zostały natomiast propozycja senatorów zakładająca, że „każdego roku udział polskiego przemysłu zbrojeniowego wynosi nie mniej niż 30 proc. wszystkich wydatków na modernizację techniczną Sił Zbrojnych”. W Sejmie odrzucono też poprawkę dotyczącą rozszerzenia przykładowego zakresu planu finansowego Funduszu Wsparcia sił Zbrojnych.
Nie zyskała też poparcia poprawka, która wykreślała z noweli przepis stanowiący, że przepisów o zasadach udzielania zaliczek m.in. „nie stosuje się do zamówień podlegających szczególnej procedurze na podstawie umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub porozumienia zawieranego na szczeblu ministerialnym”.
Nowelizacja zakłada, że zasady udzielania zaliczek (np. wysokość zaliczki, konieczność co najmniej częściowego spłacenia pierwszej zaliczki przy udzielaniu kolejnej) nie obowiązują w przypadku umów międzynarodowych, zawieranych np. z rządem USA w ramach procedury FMS (Foreign Military Sales), stosowanej przy sprzedaży za granicę uzbrojenia używanego przez wojsko amerykańskie, lub we współpracy z Agencją Wsparcia i zamówień NATO (NATO Support and Procurement Agency, NSPA).
Uchwalona 11 marca br. ustawa o obronie ojczyzny zastąpiła 14 ustaw, w tym o powszechnym obowiązku obrony, o finansowaniu i modernizacji sił zbrojnych oraz ustawę pragmatyczną, znowelizowała kilkadziesiąt innych. Wprowadziła nowe rodzaje służby wojskowej, a także nowe, pozabudżetowe źródła finansowania wydatków obronnych, jak wpływy z obligacji, spadków i darowizn. (PAP)
autor: Karol Kostrzewa