Wraz ze schyłkiem epoki węgla na Górnym Śląsku dokonuje się głęboka przemiana kulturowa, która dotyka także kodu etycznego jego mieszkańców, m.in. etosu sumiennej pracy, rzetelności i solidarności – ocenia Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Katowickim.
W kontekście toczących się rozmów pomiędzy stroną rządową i związkową na temat przyszłości przemysłu wydobywczego i branż z nim związanych, Rada Społeczna wskazała na aktualność przesłania zawartego w jej stanowisku zatytułowanym „O przyszłość Górnego Śląska” z 21 września ubiegłego roku. Potwierdzono, że „z wielu względów o charakterze globalnym, krajowym i regionalnym restrukturyzacja przemysłu węglowego przez jego wygaszanie wydaje się nieuchronna”.
„Jednak w imię sprawiedliwości, solidarności i zrównoważonego rozwoju proces ten należy mocniej połączyć z procesem wsparcia dla gmin górniczych, tak, aby miasta powstałe na węglu i dla węgla jako rekompensatę za ponoszone koszty i straty (także te ekologiczne) otrzymały postindustrialną infrastrukturę do wykorzystania na cele naukowe, edukacyjne, społeczne, kulturalne i komercyjne” – głosi stanowisko Rady Społecznej.
W związku z tym – jak wskazuje Rada – „restrukturyzacja górnictwa nie powinna być celem, lecz istotnym narzędziem i okazją do szerszej refleksji nad przyszłością całego Śląska”.
W poniedziałkowym komunikacie ponownie podkreślono, że „restrukturyzacja regionu powinna być poprzedzona procesami inwestycyjnymi w nowe technologie, tworzeniem nowoczesnych centrów wzdłuż ciągów komunikacyjnych, wsparciem dla lokalnych inicjatyw, ułatwieniami administracyjnymi, aby kapitał ludzkiej przedsiębiorczości nie został zmarnowany lecz pomnożony”.
Rada Społeczna oceniła, iż „wraz ze schyłkiem epoki węgla kamiennego, wokół którego przez ostatnie 200 lat budowana była tożsamość regionu, na Górnym Śląsku dokonuje się głęboka przemiana kulturowa, która dotyka także +kodu etycznego+ jego mieszkańców, m.in. etosu sumiennej pracy, rzetelności, solidarności i wytrwałości w przeciwnościach oraz umiłowania rodziny i wiary”.
W nawiązaniu do tej obserwacji zapoznano się z wynikami badań, dotyczących analizy semiotycznej rozmaitych znaków – tekstów kultury, dyskursu internetowego, kodów wizualnych, przedmiotów kultury materialnej i innych, które starają się prześledzić zmiany zachodzące w tych zjawiskach kulturowych.
„W raporcie z badań wyodrębnione zostały postawy i przekonania obecnie najpopularniejsze wśród członków społeczności – te, które tracą aktualność oraz te, które dopiero zaczynają zyskiwać na znaczeniu. W wyniku dyskusji zwrócono uwagę na znaczenie dwóch podmiotów życia społecznego, które odgrywają wyjątkową rolę w procesie etycznego formowania przyszłych pokoleń – są to rodzina i Kościół” – czytamy w poniedziałkowym komunikacie Archidiecezji.
We wrześniu ub. roku, na kilka dni przed podpisaniem porozumienia dotyczącego transformacji sektora węglowego między stroną rządową a związkowcami, Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Katowickim zaapelowała o odpowiedzialne przeprowadzanie procesu zmiany w górnictwie. Przypomniała też związkowcom, że ich obowiązkiem jest „konstruktywne włączenie się w programy restrukturyzacji i modernizacji”.
W przyjętym wówczas stanowisku członkowie Rady zwrócili uwagę na kilka ważnych kwestii dotyczących spraw gospodarczych, społecznych i kulturowych. Zastrzegli, że nie roszczą sobie prawa do oceny czy wskazywania konkretnych rozwiązań sytuacji przemysłu wydobywczego. Jak napisano, ich stanowisko to „wołanie z Górnego Śląska o dialog i merytoryczną dyskusję nad przyszłymi losami regionu i jego mieszkańców”. Podkreślono, że mieszkańcy Górnego Śląska powinni być podmiotem, a nie przedmiotem transformacji.
10-osobowa Rada Społeczna to gremium konsultacyjne i doradcze arcybiskupa metropolity katowickiego. Jej zadaniem jest wypracowywanie opinii na temat ważnych aktualnych wydarzeń społecznych w aspekcie działalności pasterskiej, z ukierunkowaniem na rozwiązania duszpasterskie i praktyczne. Wśród członków Rady obecnej kadencji są m.in. były prezydent Katowic Piotr Uszok, redaktor „Gościa Niedzielnego” Andrzej Grajewski i dziennikarka Anna Musialik-Chmiel.(PAP)
Autor: Marek Błoński
