Rada Europejska przyjęła w czwartek po długiej debacie zaproponowany przez nas plan gospodarczy dla demokratycznej Białorusi – poinformował w piątek premier Mateusz Morawiecki przed rozpoczęciem drugiego dnia nadzwyczajnego szczytu UE w Brukseli.
„Z dużą satysfakcją mogę powiedzieć, że Rada Europejska wczoraj po bardzo długiej debacie przyjęła zaproponowany przez nas (…) plan gospodarczy dla demokratycznej Białorusi” – poinformował premier.
„Było to konsekwencją naszych działań w ostatnich kilku tygodniach. Najpierw przedstawiliśmy ten plan w Lublinie naszym partnerom z Grupy Wyszehradzkiej, następnie tydzień temu przedstawiliśmy ten plan w Komisji Europejskiej pani przewodniczącej Ursuli von der Leyen i ona również otrzymała takie zadanie od Rady Europejskiej, co zostało ujęte w konkluzjach, żeby ten plan dalej rozwinąć i przedstawić do realizacji w kolejnych miesiącach” – dodał szef polskiego rządu.
Morawiecki podkreślał, że plan ma wspierać demokratyczne przemiany – wszystkie zmiany, które mają służyć „wolnej, suwerennej Białorusi”.
„W ten plan chcemy włączyć także instytucje międzynarodowe – takie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy, a także w szczególności instytucje europejskie – Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju czy Europejski Bank Inwestycyjny” – powiedział szef polskiego rządu.
„W tej trudnej sytuacji na Białorusi należy wyrazić satysfakcję, że cała Rada Europejska zgodziła się na taki plan gospodarczy, ponieważ jest to pozytywna oferta dla społeczeństwa białoruskiego” – dodał.
Dziękował również partnerom z Grupy Wyszehradzkiej za zaangażowanie w tę kwestię.
Rada Europejska w czwartek zdecydowała o wdrożeniu sankcji białoruskich, a formalna decyzja zostanie zaakceptowana w piątek. Na liście nie ma Alaksandra Łukaszenki. Ponadto Rada potępiła niedopuszczalną przemoc władz białoruskich wobec pokojowych demonstrantów, a także zastraszanie, arbitralne aresztowania i zatrzymania po sierpniowych wyborach prezydenckich, których wyników nie uznaje.
Rada wezwała władze Białorusi do zaprzestania przemocy i represji, uwolnienia wszystkich zatrzymanych i więźniów politycznych, poszanowania wolności mediów i społeczeństwa obywatelskiego oraz rozpoczęcia dialogu.
„Rada Europejska zachęca też Komisję Europejską do przygotowania kompleksowego planu wsparcia gospodarczego na rzecz demokratycznej Białorusi” – czytamy w przyjętych postanowieniach szczytu.
„Plan gospodarczy dla demokratycznej Białorusi” został przygotowany przez państwa Grupy Wyszehradzkiej (V4): Polskę, Słowację, Węgry i Czechy oraz zaprezentowany przez szefa polskiego rządu we wrześniu na Litwie oraz w Brukseli szefowej KE. W planie znalazło się m.in. stworzenie opiewającego na co najmniej 1 mld euro funduszu stabilizacyjnego, wsparcie małych i średnich przedsiębiorców, otwarcie jednolitego rynku UE na przedsiębiorców z Białorusi oraz ułatwienia wizowe.
Według propozycji V4 pakiet stabilizacyjny miałby zostać stworzony przy współudziale UE i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Plan zakłada także długoterminowe inwestycje w infrastrukturę przy aktywnym zaangażowaniu m.in. EBOR, EBI i Banku Światowego, rozpoczęcie negocjacji nowej, dostosowanej do obecnych potrzeb umowy o ramowej współpracy zawierającej kwestie gospodarcze, pomoc w zapewnieniu Białorusi bezpieczeństwa energetycznego poprzez krótkoterminowe dostawy zasobów energii oraz przygotowanie pomocy na reformy sektorowe z zaangażowaniem OECD, Banku Światowego, EBOR i EBI.
(PAP)
