„Dziady” Adama Mickiewicza w reżyserii Eimuntasa Nekrosiusa można obejrzeć w środę na kanale YouTube Teatru Narodowego.
Eimuntas Nekrosius – litewski twórca, który niechętnie opowiadał o swoich przedstawieniach, to jeden z najwybitniejszych współczesnych reżyserów teatralnych. Jest autorem adaptacji utworów m.in. Szekspira, Puszkina, Czechowa i Dostojewskiego. Spektakle w jego reżyserii były grane m.in. na deskach teatrów litewskich, rosyjskich, polskich i włoskich.
Grzegorz Małecki, odtwórca roli Gustawa-Konrada w spektaklu Teatru Narodowego w Warszawie, podczas konferencji prasowej w 2016 r. zwrócił uwagę, że „reżyser nie kładzie szczególnego nacisku na wątki narodowowyzwoleńcze i patriotyczne”. Mówił, że nie są one istotą przedstawienia. „Nekrosius znalazł w +Dziadach+ coś więcej, coś głębszego. Bardzo mi się to podoba. Na tle tego, co jest teraz w większości warszawskich teatrów, to przedstawienie będzie się bardzo wyróżniało. Jest o tym, z czym się boryka filozofia, sztuka, kultura i religia od tysięcy lat. To spektakl o poszukiwaniu Boga i upływającym czasie” – dodał.
Jak podkreślał, „wszyscy jesteśmy bardzo obciążeni naszą historią i wiedzą na temat +Dziadów+, także ich historycznych, legendarnych inscenizacji – np. Dejmka i Swinarskiego”. „Cieszę się, że ten tekst znalazł się w rękach nie-Polaka. Nekrosius znalazł w nim rzeczy, których się nie spodziewałem” – mówił aktor. „Myślę, że będzie to spektakl bardzo poetycki, metaforyczny, a także bardzo skupiony, co – mam nadzieję – stanie się jego siłą i szlachetnością” – ocenił.
W jednej z recenzji zwrócono uwagę na powracające w spektaklu makówki, które „wykwitają na scenie w pierwszej scenie, kiedy pojawia się Dziewczyna (Wiktoria Gorodeckaja), są też przy łożu Senatora (Arkadiusz Janiczek), a także powracają w finale”. Jak wyjaśnia autor, maki były motywem nagrobnym, symbolizowały zmartwychwstanie. „Świadczyłoby to, że Eimuntas Nekrosius rozgrywa +Dziady+ wyłącznie między umarłymi, którzy na jedną noc obrzędu powstają z grobów, aby zbić się we wspólnotę. Tyle że w tej inscenizacji owa wspólnota nie jest niczym scementowana, łączy ją tylko uczestnictwo w rytuale, dzielą niezałatwione na Ziemi sprawy. Nekrosius z osobna charakteryzuje każdego z tej gromady, dając mu indywidualne cechy. Zespół Teatru Narodowego wykorzystuje szansę, bowiem nikt w tym spektaklu nie jest bezimienny. Może nie mieć indywidualnych kwestii, ale przyciąga wzrok scenicznym działaniem, funkcją w tłumie, stającym się zbitką odrębnych ludzkich istnień” – czytamy w recenzji opublikowanej w „Dzienniku Gazecie Prawnej”.
Spektakl można obejrzeć pod adresem https://www.youtube.com/watch?v=XMnKpBZj1Fs&feature=youtu.be
W przedstawieniu wystąpią także Mateusz Rusin, Piotr Grabowski, Kinga Ilgner, Wiktoria Gorodeckaja, Marcin Przybylski.
Autorem muzyki do „Dziadów” jest Paweł Szymański, scenografii – Marius Nekrosius, kostiumów – Nadezda Gultiajeva.
Premiera spektaklu odbyła się 10 marca 2016 r. w Teatrze Narodowym.
Eimuntas Nekrosius urodził się w 1952 roku na Żmudzi. W 1978 ukończył Wydział Reżyserii w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Moskwie. Na przełomie lat 70. i 80. pracował w kowieńskim Teatrze Dramatycznym i wileńskim Teatrze Młodzieżowym, w którym wyreżyserował m.in. „Wujaszka Wanię” Czechowa (1986) i „Nos” Gogola (1991).
W 1997 r. Nekrosius wystawił „Hamleta” – pierwsze przedstawienie we współzałożonym przez reżysera teatrze Meno Fortas w Wilnie. W 1999 roku publiczność teatru mogła zobaczyć „Makbeta” w jego interpretacji, a w 2000 „Otella”. W późniejszych latach wyreżyserował także: „Makbeta” Verdiego (Florencja, 2002), „Walkirię” Wagnera (Wilno, 2007), „Otella” Verdiego (Wilno, 2011) i „Qudsiję Zaher” Pawła Szymańskiego (Warszawa, 2013).
Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. nagrodę Litewskiego Związku Teatralnego dla najlepszego reżysera (1994), „Złotą Maskę” za najlepsze zagraniczne przedstawienie prezentowane w Rosji (1997, 1999, 2004) i nagrodę Międzynarodowego Funduszu im. Stanisławskiego w Moskwie (2001). Zmarł w listopadzie 2018 r. w Wilnie. (PAP)
