Obchody Roku Jana Kowalewskiego – wybitnego kryptologa i bohatera wojny polsko-bolszewickiej, wystawa „Łódzkie mikrohistorie. Ludzkie mikrohistorie” oraz uruchomienie edukacyjnego portalu Polska Biblioteka Muzyczna zwyciężyły w Plebiscycie „Wydarzenie Historyczne Roku” za 2020 r.
W Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie odbyła się we wtorek gala, podczas której ogłoszono zwycięzców 14. edycji Plebiscytu „Wydarzenie Historyczne Roku”. W konkursie, organizowanym przez Muzeum Historii Polski (MHP), wyłaniani są twórcy najciekawszych przedsięwzięć historycznych w kategoriach: Wydarzenie, Wystawa oraz Edukacja. W tym roku po raz pierwszy przyznano też Nagrodę Specjalną Muzeum Historii Polski.
„+Przeszłość jest dziś+ – powiedział kiedyś Cyprian Kamil Norwid. Żeby to +dziś+ było lepsze, żeby spełniało nasze oczekiwania, żeby potrafiło sprostać wyzwaniom współczesności, to ta przeszłość wciąż musi być przypominana, musi być żywa, musi być instytucjonalizowana” – podkreślił podczas gali wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński, oceniając też, że „jest naszą wspólną dumą, taki moment, kiedy możemy o instytucjach, które właśnie instytucjonalizują przeszłość w sposób mądry, w sposób sensowny, potrzebny i chyba oczekiwany, przypomnieć”.
„Dzisiaj mamy do czynienia z instytucją. Instytucja to jest Wydarzenie Historyczne Roku. Od 14 lat trwa taka instytucja, prowadzona przez inną instytucję, przez Muzeum Historii Polski” – podkreślił Gliński.
„Aby to +dziś+ było lepsze, my także obecnie budujemy, współprowadzimy, zmieniamy oblicza ponad 200 instytucji muzealnych w Polsce, na czele z budową gmachu, siedziby, tego domu dla Muzeum Historii Polski, bo to największa nasza inwestycja instytucjonalna, którą realizujemy” – zaznaczył, dodając, że „może za rok, a może za dwa lata” gala Wydarzenia Historycznego Roku „odbędzie się wreszcie w domu Muzeum Historii Polski, które powstaje na warszawskiej Cytadeli”.
Zwycięski projekt w kategorii Wydarzenie to Obchody Roku Jana Kowalewskiego zorganizowane przez Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi i Urząd Miasta Łodzi. „Ustanowienie przez Senat RP Roku Jana Kowalewskiego stało się impulsem do zrealizowania w rodzinnym mieście wybitnego kryptologa ciągu wydarzeń okolicznościowych: powstały filmy edukacyjne, słuchowisko Zagadka Jana K., wystawa +Szyfry wojny. Jan Kowalewski – nieznany bohater 1920 roku+, otwarto Pokój Zagadek. Zwieńczeniem obchodów było odsłonięcie muralu poświęconego człowiekowi, który wsławił się złamaniem sowieckich szyfrów” – podało MHP.
W kategorii Wystawa pierwsze miejsce zajęła ekspozycja „Łódzkie mikrohistorie. Ludzkie mikrohistorie”, przygotowana przez Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, którą można obejrzeć w Łódzkim Parku Kultury Miejskiej. Wystawa ta – jak czytamy na stronie Centrum – opowiada historię wielokulturowej, włókienniczej Łodzi z perspektywy codziennego życia jej mieszkańców. Losy bohaterów ukazane są na przestrzeni XIX i XX w. na tle zdarzeń historycznych i społecznych. Inspiracją dla tych mikrohistorii były rodzinne wspomnienia, pamiętniki i wywiady, będące zapisem historii mówionych najstarszych mieszkańców Łodzi.
W kategorii Edukacja zwyciężył portal Polska Biblioteka Muzyczna przygotowany przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Serwis udostępnia zdigitalizowane materiały nutowe utworów solowych, kameralnych i orkiestrowych, dzieła od średniowiecza po współczesność reprezentujące różne style i gatunki oraz materiały ikonograficzne pochodzące z XIX i pierwszej połowy XX wieku. Na portalu www.polskabibliotekamuzyczna.pl zamieszczonych jest ok. 10 tys. obiektów cyfrowych.
Nagrodę Specjalną Muzeum Historii Polski otrzymał projekt „Na tropie tajemnicy – ożywianie archiwalnych pocztówek”, który został zgłoszony w kategorii Edukacja przez Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu. „Dzięki animacjom oglądający mogą przenieść się w czasie i zobaczyć, jak wyglądało w Sosnowcu życie ponad sto lat temu. Zadbano także o szeroką dostępność filmów – przygotowane materiały są przetłumaczone na polski język migowy (PJM), mają napisy oraz audiodeskrypcję. Animacje pokazują dzieje trzech zabytków: fabryki Schoenów, Zamku Sieleckiego, Teatru Zagłębia oraz głównej ulicy miasta – 3 Maja” – podano.
Muzeum Historii Polski poinformowało też, że w tym roku zostało zgłoszonych ok. 200 projektów, z kraju i zagranicy; duża część z nich realizowana była w formie online. Najwięcej projektów zgłoszono w kategorii Wydarzenie. „Plebiscyt angażuje wiele środowisk lokalnych, które chcą wypromować organizowane przez siebie przedsięwzięcia. Od początku istnienia plebiscytu nadesłano blisko 2000 propozycji, a w internetowym głosowaniu wzięło udział łącznie ponad 50 tys. internautów” – podało MHP, przypominając, że ogłoszenie wyników oraz prezentacja laureatów dostępne są na kanale YouTube Muzeum Historii Polski. (PAP)