Nowe badanie opublikowane w Evolutionary Behavioural Sciences sugeruje, że nierówny podział obowiązków domowych i opieki nad dziećmi może odzwierciedlać rzeczywiste preferencje mężczyzn i kobiet.
Badanie wykazało, że m.in. kobiety bardziej lubiły zadania związane z opieką nad dziećmi niż mężczyźni, a także zgłaszały większe pragnienie odpowiedzialności za te zadania w porównaniu z mężczyznami. Odkrycia zostały opublikowane w Evolutionary Behavioral Sciences.
Podczas gdy współcześnie matki coraz częściej pracują poza domem, podział ról rodzinnych między mężczyznami i kobietami nadal bardziej obciąża kobiety, które przejmują więcej obowiązków związanych z opieką nad dziećmi. Podczas gdy większość uczonych zakłada, że ta dysproporcja między płciami odzwierciedla głęboko zakorzenione przekonania na temat płci, autorzy badań April Bleske-Rechek i Michaela M. Gunseor sugerują, że może to mieć więcej wspólnego z preferencjami mężczyzn i kobiet w zakresie obowiązków domowych.
Bleske-Rechek i Gunseor twierdzą, że różnice między płciami w preferowanych rolach rodzinnych zostały wybrane w wyniku ewolucji. Zgodnie z teorią ewolucji kobiety jako rodzicielki wzmacniały swój sukces reprodukcyjny, inwestując w zdrowie potomstwa. Z drugiej strony mężczyźni rywalizowali z innymi samcami o dostęp do ograniczonej liczby cennych reprodukcyjnie samic. Dlatego mężczyźni korzystali z cech, które ułatwiały rywalizację i siłę fizyczną, podczas gdy kobiety korzystały z cech, które sprzyjały wychowywaniu dzieci.
Naukowcy twierdzą, że te różnice między płciami w cechach i wartościach mogą wpływać na to, jak mężczyźni i kobiety ustalają priorytety niektórych zadań domowych. Co ciekawe, w niewielu badaniach uwzględniono stosunek mężczyzn i kobiet do obowiązków domowych.
Bleske-Rechek i Gunseor starali się wypełnić tę lukę, pytając dwie grupy mężczyzn i kobiet o ich preferencje w zakresie prac domowych i opieki nad rodziną. Pierwsza grupa obejmowała 323 dorosłych w wieku od 18 do 23 lat. Druga grupa obejmowała 113 dorosłych w średnim wieku w wieku od 31 do 46 lat, z których większość pozostawała w związku małżeńskim lub mieszka z partnerem (93%) i mieli co najmniej jedno dziecko (85%). Uczestników w średnim wieku poproszono o ocenę zadowolenia z serii 40 zadań związanych z opieką nad dziećmi i 58 prac domowych, a grupę młodszych poproszono o wyobrażenie sobie, jak bardzo podobałyby się im te same zadania.
Podsumowując oceny z 40 zadań związanych z opieką nad dziećmi, ogólna przyjemność kobiet z wykonywania tych zadań była większa niż mężczyzn. Oceny zadowolenia młodych kobiet były wyższe niż oceny mężczyzn w przypadku 5 na 10 zadań związanych z opieką nad dziećmi. Oceny zadowolenia kobiet w średnim wieku były wyższe niż oceny mężczyzn w przypadku 7 na 10 zadań związanych z opieką nad dziećmi. Jak podkreślają badacze, żadne zadanie związane z opieką nad dziećmi nie było przyjemniejsze dla mężczyzn niż kobiet.
Następnie badacze zbadali, czy przyjemność uczestników z wykonania zadania była związana z ich pożądaną odpowiedzialnością za to samo zadanie. „Jeśli mężczyźni i kobiety czują się silni, aby równo dzielić wszystkie zadania związane z opieką nad dziećmi, to to, jak bardzo lubią zadanie, nie powinno być związane z tym, jaką odpowiedzialność chcą za zadanie” – dyskutują naukowcy. Jednak to skojarzenie jest dokładnie tym, co odkryli naukowcy. „W każdej próbie jako całości oraz w każdej grupie mężczyzn i kobiet, jednostki dążyły do większej odpowiedzialności za zadania związane z opieką nad dziećmi, które lubiły, a mniejszą za te, których nie lubiły”.
Różnice płci ponownie ujawniły się również, jeśli chodzi o prace domowe. Spośród obu grup mężczyźni bardziej niż kobiety lubili prace związane z pracą na zewnątrz i utrzymaniem domu. Kobiety wolały sprzątanie, przygotowywanie posiłków, planowanie rodziny i dekorowanie domu. Co więcej, ten wzorzec odzwierciedlał sposób, w jaki uczestnicy chcieli podzielić te zadania – kobiety wolały raczej mężczyzn, którzy zajmowali się konserwacją domu, a mężczyźni woleli kobiety zajmujące się dekoracją domu.
Uczestnicy zostali również poproszeni o wskazanie na skali, czy woleliby być żywicielem rodziny w partnerstwie, gospodynią domową, czy też po równo dzielić te role. W obu próbach, chociaż 56% mężczyzn i 56% kobiet wybrało opcję egalitarną, 36% kobiet wybrało reakcję bliższą gospodyni domowej, a 35% mężczyzn wybrało odpowiedź bliższą żywicielowi rodziny.
Naukowcy twierdzą, że chociaż różnice między płciami w rolach rodzinnych są zwykle postrzegane jako obciążenie dla kobiet, ich badanie sugeruje, że sytuacja jest bardziej złożona. Nierówny podział ról może nie sygnalizować niesprawiedliwego traktowania ani wywoływać urazy między parami. Autorzy sugerują, że kolejne badania powinny zbadać, czy preferencje dotyczące zadań wśród par pasują do sposobu, w jaki zadania są faktycznie podzielone w ramach partnerstwa, oraz jak te dwa czynniki odnoszą się do satysfakcji z relacji.
Badanie „Gendered Perspectives on Sharing the Load: Men’s and Women’s Attitude to Family Roles and Household and Child care Tasks” zostało opracowane przez April Bleske-Rechek i Michaela M. Gunseor.
